Aantal jongeren met jeugdbescherming daalt, jeugdreclassering neemt toe

Een jeugdbeschermingsmaatregel wordt door de rechter dwingend opgelegd wanneer de veiligheid en ontwikkeling van het kind in gevaar zijn. Bijna 22 duizend van hen hadden een ondertoezichtstelling, waarbij de ouders het gezag behouden maar onder toezicht staan van een jeugdbeschermer. 9 duizend jongeren waren door de rechter onder voogdij geplaatst, het gezag over het kind ligt dan volledig bij de voogd. Sinds de gemeenten in 2015 verantwoordelijk zijn geworden voor de jeugdzorg, waren deze aantallen nog niet eerder zo laag.

Aantal jongeren in jeugdreclassering neemt weer toe

Jeugdreclassering is bedoeld om te voorkomen dat jongeren die eerder een proces-verbaal kregen van de politie of een leerplichtambtenaar, opnieuw de fout ingaan. Het aantal jongeren met jeugdreclassering daalde van 9,6 duizend in het eerste halfjaar van 2015 naar 6,2 duizend in het eerste halfjaar van 2022, en steeg naar 6,7 duizend in de eerste zes maanden van 2024.

Jongeren met jeugdbescherming en -reclassering1)
2015 1e halfjaar 29,13 9,67 9,56
2015 2e halfjaar 27,27 10,04 9,34
2016 1e halfjaar 25,69 10,51 9,10
2016 2e halfjaar 24,97 10,64 8,82
2017 1e halfjaar 24,99 10,88 8,53
2017 2e halfjaar 24,81 10,83 8,27
2018 1e halfjaar 25,17 10,93 7,97
2018 2e halfjaar 25,42 10,91 7,64
2019 1e halfjaar 25,96 10,93 7,60
2019 2e halfjaar 26,36 10,86 7,48
2020 1e halfjaar 26,43 10,81 7,35
2020 2e halfjaar 27,02 10,81 7,10
2021 1e halfjaar 27,20 10,69 6,77
2021 2e halfjaar 26,50 10,49 6,46
2022 1e halfjaar 25,50 10,28 6,24
2022 2e halfjaar 24,16 10,07 6,30
2023 1e halfjaar 22,93 9,66 6,30
2023 2e halfjaar 22,23 9,39 6,42
2024* 1e halfjaar* 21,59 9,03 6,70
1) Personen met meerdere hulpvormen komen meerdere keren in de cijfers voor
*voorlopige cijfers

Minder instroom bij jeugdbescherming

De daling van het aantal jongeren met een jeugdbeschermingsmaatregel komt deels door een dalende instroom. Meer jongeren stromen uit dan dat er instromen. In de eerste zes maanden van 2024 werden 250 meer ondertoezichtstellingen en 240 meer voogdijmaatregelen afgesloten dan er werden gestart.

Vanaf het eerste halfjaar van 2019 is de instroom van ondertoezichtstellingen teruggelopen van 5,6 duizend jongeren naar 4 duizend in het eerste halfjaar van 2024, terwijl de uitstroom in deze periode daalde van 5,2 duizend naar 4,2 duizend. Het aantal nieuwe voogdijmaatregelen daalde van 840 in het eerste halfjaar van 2019 naar 430 in de eerste zes maanden van 2024.

Bij jeugdreclassering was de instroom vanaf 2016 steeds lager dan de uitstroom, maar in 2023 was de instroom juist hoger. In de eerste helft van 2024 werden 300 meer trajecten begonnen dan beëindigd.

371 duizend jongeren met jeugdhulp zonder verblijf

Jeugdhulp is naast jeugdbescherming en jeugdreclassering de derde en grootste hulpvorm binnen de jeugdzorg. Het is bedoeld voor jongeren van 0 tot 23 jaar. Binnen de jeugdhulp wordt onderscheid gemaakt tussen jeugdhulp zonder verblijf, waarbij de jongere thuis woont, en jeugdhulp met verblijf, waarbij de jongere slaapt in een accommodatie van de jeugdhulpaanbieder. In het eerste halfjaar van 2024 kregen 371 duizend jongeren jeugdhulp zonder verblijf, dat zijn er 13 duizend minder dan in het eerste halfjaar van 2023. Ook het aantal jongeren met verblijf daalde, van 38 duizend in de eerste helft van 2023, naar 36 duizend in de eerste helft van 2024. Of er sprake zal zijn van een daadwerkelijke daling van de jeugdhulp zal pas blijken als de definitieve cijfers over 2024 bekend zijn.

Jongeren met jeugdhulp1)2)
2015 1e halfjaar 269,8 35,7
2015 2e halfjaar 293,5 36,2
2016 1e halfjaar 293,2 38,3
2016 2e halfjaar 311,6 39,6
2017 1e halfjaar 315,1 40,8
2017 2e halfjaar 327,8 41,5
2018 1e halfjaar 322,3 37,9
2018 2e halfjaar 344,0 38,5
2019 1e halfjaar 340,8 38,9
2019 2e halfjaar 345,6 38,2
2020 1e halfjaar 327,5 37,1
2020 2e halfjaar 335,1 37,7
.
2021 1e halfjaar 361,2 40,7
2021 2e halfjaar 359,0 40,4
2022 1e halfjaar 368,3 39,2
2022 2e halfjaar 373,4 38,6
2023 1e halfjaar 384,4 38,4
2023 2e halfjaar 382,9 38,3
2024* 1e halfjaar* 371,2 35,5
1) Personen met meerdere hulpvormen komen meerdere keren in de cijfers voor
2) Trendbreuk vanaf 2021
* voorlopige cijfers

Grote verschillen jeugdzorggebruik tussen gemeenten

Er zijn grote verschillen tussen gemeenten als het gaat om het percentage jongeren dat jeugdzorg krijgt. Van alle jongeren tot en met 22 jaar in Nederland kreeg 9,1 procent jeugdzorg (jeugdbescherming, – reclassering of – hulp) in de eerste helft van 2024. Dit percentage verschilt per gemeente en loopt van minder dan 5 procent tot meer dan 14 procent.

Jongeren (tot 23 jaar) met jeugdzorg, 1e halfjaar 2024*
‘s-Gravenhage 7,8
‘s-Hertogenbosch 8,9
AaenHunze 9,1
Aalsmeer 10,0
Aalten 8,7
Achtkarspelen 8,2
Alblasserdam 9,8
Albrandswaard 6,9
Alkmaar 11,0
Almelo 11,1
Almere 9,7
Alphen-Chaam 7,7
AlphenaandenRijn 5,7
Altena 7,8
Ameland 3,6
Amersfoort 10,4
Amstelveen 7,9
Amsterdam 8,2
Apeldoorn 10,3
Arnhem 9,8
Assen 11,7
Asten 8,3
Baarle-Nassau 8,4
Baarn 10,2
Barendrecht 7,5
Barneveld 7,3
Beek(L.) 10,1
Beekdaelen 10,0
Beesel 11,1
Bergeijk 7,5
Bergen(L.) 9,6
Bergen(NH.) 8,6
BergenDal 9,1
BergenopZoom 11,9
Berkelland 9,1
Bernheze 8,5
Best 10,2
Beuningen 9,9
Beverwijk 8,2
Bladel 8,0
Blaricum 8,2
Bloemendaal 7,6
Bodegraven-Reeuwijk 8,3
Boekel 7,6
Borger-Odoorn 10,3
Borne 9,0
Borsele 10,8
Boxtel 8,8
Breda 8,7
Bronckhorst 8,2
Brummen 9,3
Brunssum 12,3
Bunnik 9,5
Bunschoten 9,7
Buren 10,7
CapelleaandenIJssel 12,3
Castricum 8,2
Coevorden 8,3
Cranendonck 9,5
Culemborg 9,7
Dalfsen 8,3
Dantumadiel 8,2
DeBilt 13,6
DeFryskeMarren 7,9
Delft 8,3
DenHelder 12,2
DeRondeVenen 6,6
Deurne 6,7
Deventer 7,8
DeWolden 7,3
Diemen 6,0
DijkenWaard 10,8
Dinkelland 6,2
Doesburg 11,0
Doetinchem 8,4
Dongen 9,2
Dordrecht 10,1
Drechterland 6,4
Drimmelen 10,2
Dronten 8,1
Druten 10,5
Duiven 10,4
Echt-Susteren 12,9
Edam-Volendam 5,3
Ede 8,6
Eemnes 8,5
Eemsdelta 9,7
Eersel 7,1
Eijsden-Margraten 10,7
Eindhoven 8,7
Elburg 7,7
Emmen 9,7
Enkhuizen 10,2
Enschede 9,0
Epe 8,6
Ermelo 9,5
Etten-Leur 9,2
Geertruidenberg 12,3
Geldrop-Mierlo 12,3
Gemert-Bakel 7,5
Gennep 11,2
GilzeenRijen 9,0
Goeree-Overflakkee 7,5
Goes 12,6
Goirle 9,5
GooiseMeren 9,8
Gorinchem 9,2
Gouda 10,3
Groningen 7,2
Gulpen-Wittem 9,0
Haaksbergen 7,4
Haarlem 7,7
Haarlemmermeer 8,7
Halderberge 10,0
Hardenberg 8,2
Harderwijk 10,1
Hardinxveld-Giessendam 7,3
Harlingen 8,7
Hattem 7,1
Heemskerk 7,7
Heemstede 8,1
Heerde 11,0
Heerenveen 9,5
Heerlen 10,8
Heeze-Leende 9,9
Heiloo 8,7
Hellendoorn 8,4
Helmond 8,7
Hendrik-Ido-Ambacht 8,9
Hengelo(O.) 9,6
HetHogeland 10,0
Heumen 7,6
Heusden 9,2
Hillegom 11,4
Hilvarenbeek 6,9
Hilversum 8,9
HoekscheWaard 8,6
HofvanTwente 7,5
HollandsKroon 9,6
Hoogeveen 9,2
Hoorn 9,3
HorstaandeMaas 9,2
Houten 9,4
Huizen 9,9
Hulst 10,5
IJsselstein 10,1
KaagenBraassem 9,0
Kampen 9,0
Kapelle 12,5
Katwijk 9,2
Kerkrade 11,6
Koggenland 6,7
KrimpenaandenIJssel 11,8
Krimpenerwaard 8,6
Laarbeek 7,6
Landgraaf 9,9
Landsmeer 8,7
LandvanCuijk 8,7
Lansingerland 8,6
Laren(NH.) 8,6
Leeuwarden 10,9
Leiden 8,2
Leiderdorp 10,3
Leidschendam-Voorburg 9,7
Lelystad 7,3
Leudal 10,9
Leusden 10,0
Lingewaard 10,8
Lisse 11,4
Lochem 8,3
LoonopZand 9,3
Lopik 6,7
Losser 9,5
Maasdriel 9,1
Maasgouw 9,9
Maashorst 8,3
Maassluis 5,4
Maastricht 7,5
Medemblik 8,9
Meerssen 10,5
Meierijstad 8,1
Meppel 7,9
Middelburg(Z.) 10,7
Midden-Delfland 7,7
Midden-Drenthe 9,8
Midden-Groningen 11,9
Moerdijk 9,9
Molenlanden 8,8
Montferland 8,8
Montfoort 6,2
MookenMiddelaar 6,7
Neder-Betuwe 8,8
Nederweert 10,5
Nieuwegein 10,3
Nieuwkoop 7,5
Nijkerk 9,3
Nijmegen 9,4
Nissewaard 8,6
Noardeast-Fryslân 8,2
Noord-Beveland 11,9
Noordenveld 8,9
Noordoostpolder 7,2
Noordwijk 10,8
Nuenen,GerwenenNederwetten 8,8
Nunspeet 8,1
Oegstgeest 10,0
Oirschot 9,0
Oisterwijk 7,6
Oldambt 11,1
Oldebroek 7,7
Oldenzaal 8,7
Olst-Wijhe 8,0
Ommen 8,2
Oosterhout 11,1
OostGelre 10,6
Ooststellingwerf 10,0
Oostzaan 6,5
Opmeer 7,5
Opsterland 7,8
Oss 11,9
OudeIJsselstreek 11,7
Ouder-Amstel 8,0
Oudewater 7,2
Overbetuwe 9,8
Papendrecht 9,1
PeelenMaas 8,1
Pekela 11,1
Pijnacker-Nootdorp 8,9
Purmerend 7,1
Putten 8,6
Raalte 9,8
Reimerswaal 10,0
Renkum 11,0
Renswoude 7,3
Reusel-DeMierden 7,5
Rheden 9,9
Rhenen 8,2
Ridderkerk 8,6
Rijssen-Holten 8,4
Rijswijk(ZH.) 9,0
Roerdalen 12,3
Roermond 11,5
Roosendaal 9,8
Rotterdam 7,0
Rozendaal 9,4
Rucphen 11,1
Schagen 7,4
Scherpenzeel 7,9
Schiedam 5,2
Schiermonnikoog 7,1
Schouwen-Duiveland 9,1
Simpelveld 9,3
Sint-Michielsgestel 7,3
Sittard-Geleen 11,4
Sliedrecht 7,4
Sluis 11,6
Smallingerland 10,3
Soest 9,1
Someren 6,8
SonenBreugel 9,4
Stadskanaal 10,8
Staphorst 4,6
StedeBroec 8,9
Steenbergen 9,2
Steenwijkerland 7,7
Stein(L.) 9,5
StichtseVecht 8,6
Súdwest-Fryslân 9,4
Terneuzen 13,1
Terschelling 5,2
Texel 8,5
Teylingen 8,9
Tholen 9,1
Tiel 17,1
Tilburg 8,7
Tubbergen 6,7
Twenterand 9,7
Tynaarlo 9,5
Tytsjerksteradiel 9,5
Uitgeest 7,7
Uithoorn 8,1
Urk 5,9
Utrecht 9,1
UtrechtseHeuvelrug 10,0
Vaals 6,4
ValkenburgaandeGeul 10,5
Valkenswaard 11,5
Veendam 14,3
Veenendaal 8,8
Veere 8,7
Veldhoven 11,2
Velsen 9,7
Venlo 10,1
Venray 8,6
Vijfheerenlanden 7,9
Vlaardingen 6,0
Vlieland 5,1
Vlissingen 12,3
Voerendaal 5,3
VoorneaanZee 7,4
Voorschoten 9,0
Voorst 6,9
Vught 8,8
Waadhoeke 8,4
Waalre 10,8
Waalwijk 9,5
Waddinxveen 8,4
Wageningen 6,0
Wassenaar 7,5
Waterland 8,2
Weert 10,4
WestBetuwe 9,8
Westerkwartier 10,1
Westerveld 8,2
Westervoort 11,5
Westerwolde 8,7
Westland 8,3
WestMaasenWaal 10,4
Weststellingwerf 7,6
Wierden 6,9
Wijchen 11,2
Wijdemeren 10,2
WijkbijDuurstede 11,1
Winterswijk 10,0
Woensdrecht 9,6
Woerden 8,4
Wormerland 6,2
Woudenberg 7,9
Zaanstad 11,6
Zaltbommel 8,8
Zandvoort 7,3
Zeewolde 11,1
Zeist 11,3
Zevenaar 10,4
Zoetermeer 12,5
Zoeterwoude 10,4
Zuidplas 9,2
Zundert 7,4
Zutphen 10,9
Zwartewaterland 5,9
Zwijndrecht 11,5
Zwolle 7,7
*voorlopige cijfers

Deze verschillen tussen gemeenten kunnen meerdere oorzaken hebben. Gemeenten kunnen eigen keuzes maken in de manier waarop ze jeugdzorg organiseren. Dat kan leiden tot verschillen tussen gemeenten in de hoeveelheid en het soort jeugdzorg dat beschikbaar is. Daarnaast kunnen ook sociaaleconomische verschillen tussen regio’s een rol spelen, zoals de hoogte van het inkomen, het aantal eenoudergezinnen en hoeveel zorg er wordt gebruikt.

Plaats een reactie